Τετάρτη 29 Αυγούστου 2012

ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΟΝ ΤΡΥΓΟ (2012)




Η φετεινή αμπελουργική χρονιά 2012 φθάνει προς το τέλος της. Ο αμπελου-
ργός αφού έχει ξεπεράσει πολλές φορές και με αρκετές απώλειες όλους τους
κινδύνους που του επιφυλάσουν οι κλιματολογικές και όχι μόνο συνθήκες που
επικράτησαν σε όλη τη διάρκεια του έτους, είναι τώρα έτοιμος να μαζέψει τον
πολύτιμο καρπό του αμπελιού για την περαιτέρω επεξεργασία του.Οι αμπε-
λουργοί της Θρυπτής βρίσκονται στην τελευταία περίοδο αναμονής πριν
το μάζεμα των σταφυλιών μιας και στις τοπικές ποικιλίες λίατικο και κοτσι-
φάλι ο τρύγος ξεκινά από τα τέλη Αυγούστου το πολύ μέχρι τα μέσα Σεπτέμβρη
και αυτό γιατί τα αμπέλια αυτά βρίσκονται ψηλά πάνω από τα 800 μέτρα υψό-
μετρο..Ορόσημο για το μεγάλο πανηγύρι του τρύγου θεωρούνταν η μέρα του
Σταυρού, στις 14 Σεπτεμβρίου.Βέβαια το πότε ακριβώς θα γίνει ο τρύγος έχει
μεγάλη σημασία, γιατί έτσι καθορίζεται η ποιότητα των σταφυλιών που για να
τα μαζέψουμε πρέπει να είναι ώριμα.

                                                                  ΦΩΤΟ  25-8-2012

















Τετάρτη 22 Αυγούστου 2012

Η ΒΡΥΣΗ ΤΗΣ ΣΟΥΦΑΙΝΑΣ

Κατά την περιόδο του δεκαπενταύγουστου βρέθηκα για μια βδομάδα στην περιοχή
του "αναδασμού" Παχείας 'Aμμου,στην μικρή πεδιάδα μπροστά από το Μοναστη-
ράκιτης Ιεράπετρας και κάτω ακριβώς από την απότομη πλαγιά της "Παπούρας"
του ορεινού όγκου της Θρυπτής.Η περιοχή προσφέρει στον λάτρη της πεζοπορίας
ποικίλες εντυπωσιακές διαδρομές στη γύρω περιοχή. Ετσι και εγώ δεν έχασα την
ευκαιρία και κάθε πρωί η ανατολή του ήλιου με έβρισκε να περιπλανιέμαι παρέα
με την φωτογραφική μου μηχανή στα μονοπάτια γύρω από το μικρό γραφικό χω-
ριό, το Μοναστηράκι, που το τελευταίο καιρό και μετά την ανάπλαση, δέχεται τις
επισκέψεις αρκετών περιηγητών.

Η ΠΑΧΕΙΑ ΑΜΜΟΣ



ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ 
ΑΠΟ ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ




ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΟΠΩΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΤΩ ΧΩΡΙΟ 





Η ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ

Η ΒΡΥΣΗ ΤΗΣ ΣΟΥΦΕΝΑΣ

Θυμάμαι μικρός,παιδί ακόμα του δημοτικού,όπως χαρακτηρίζαν στα χωριά την
ηλικία των παιδιών τότε ,τον παππού μου τον Αντώνη να ξεκινά,τα καλοκαίρια
κυρίως, πριν από τα χαράματα με τα γαιδουράκια του φορτωμένα, να ξεκινά για
να ανέβει στ'αόρη, (Θρυπτή),στο μικρό οροπέδιο κάτω από την ψηλότερη κορφή
των Σητεικών βουνών τον Αφέντη Σταυρό,όπου είχε τα αμπέλια του για τον τρύ-
γο. Τότε δεν είχε ακόμα ανοιχτεί ο δρόμος και η διαδρομή που ακολουθούσε
ήταν πάνω σε ένα εντυπωσιακό μονοπάτι,που ευτυχώς σώζεται και στις μέρες
μας σχεδόν ατόφιο όπως και τότε. Μια μεγάλη επιθυμία μου τότε ήταν να τον πείσω
να με πάρει μαζί του σε κάποια διαδρομή για την Θρυπτή, κάτι που τελικά έγινε 
πραγματικότητα τη χρονιά θα ξεκίναγα γυμνάσιο Δεν θα ξεχάσω ποτέ το ξύπνημα 
μέσα στη νύχτα, πρέπει να ήταν γύρω στις τέσσερις τα ξημερώματα,ένα από τα λίγα 
στην ζωή μέχριτα τώρα  που περίμενα με μεγάλη ανυπομονησία.Έτσι και ενώ έξω 
η νύχτα ακόμα είχε απλωμένο το σκοτεινό πέπλο της,ο παππούς μου έχοντας ξυ-
πνήσει πολύ πιο μπροστά είχε έτοιμα φορτωμένα τα γαιδουράκια,και δεν χρειάστηκε
πολύς χρόνος για να βρεθώ να κάθομαι στο ξύλινο σαμάρι πάνω στο δεύτερο
γαιδουράκι και να ανηφορίζουμε προς "τ'αόρη",όπως λέγαμε την περιοχή της
Θρυπτής στο χωριό μου.






Το πρώτο φως της αυγής μας βρήκε ακριβώς πάνω από το Μοναστηράκι δύο
περίπου ώρες μετά το ξεκίνημα μας,με την διαδρομή να γίνεται πιο ανηφορική
από δώ και πάνω για περίπου μισή ώρα,πριν το μονοπάτι ισιώσει για λίγο και
μπούμε στο πευκοδάσος της Θρυπτής. Στο σημείο αυτό ο παππούς μου σταμά-
τησε για ένα μικρό διάλειμμα για να ξεκουραστούν τα γαιδουράκια. Εδώ κάτω
ακριβώς από μια μεγάλη χαρουπιά παρατήρησα μια παλιά βρύση πάνω από μια
πέτρινη γούρνα να τρέχει κρύο νερό που λες και έβγαινε μέσα από τα σπλάχνα
του βουνού.Ο παππούς μου είπε ότι η περιοχή ονομάζεται "της Σούφαινας η
βρύση".Eγώ εντυπωσιάστηκα και για την βρύση με το δροσερό νερό στην μέση
της πλαγιάς ενός βουνού με βραχώδες έδαφος, αλλά και για το παράξενο όνομα.
Μέχρι σήμερα δεν θυμάμαι να μου έχει μιλήσει κάποιος για το πως πήρε το
όνομα η περιοχή όμως όταν ξαναβρέθηκα να περπατώ με την ορειβατική ομάδα
Αγίου Νικολάου στο ίδιο μονοπάτι θυμήθηκα για την "βρύση της Σούφαινας",χωρίς 
όμως να καταφέρω να την εντοπίσω αν και θυμόμουν πάνω-κάτω σε ποιά πε-
ριοχή του μονοπατιού βρισκόταν.'Ετσι τις επόμενες ημέρες βάλθηκα να ψάχνω
για το όνομα, και ρωτώντας βρήκα δύο εκδοχές.






ΕΝΑΣ ΜΥΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ "ΒΡΥΣΗ ΤΗΣ ΣΟΥΦΑΙΝΑΣ

....κάποια εποχή λοιπόν στο Μοναστηράκι διαφέντευε ένας Αγάς ονόματι Γου-
σούφ,όμως καμιά επίσημη ή ανεπίσημη ιστορία δεν υπάρχει γι’ αυτόν ,αντίθετα
από την γυναίκα του τη Γιουσούφαινα, ή πιο απλά Σούφαινα, που εξακολουθεί να
ζει μέσα από το τοπωνύμιο που βρίσκεται στα μισά περίπου του παλιού δρόμου
που οδηγεί από το Κάτω Χωριό στη Θρυπτή. Ο θρύλος λοιπόν τη έχει διασώσει
τη Σούφαινα ως μια γυναίκα αντίθετης μεν πίστης αλλά "αγίας" κατά όλα τα υπό-
λοιπα αφού η ανθρωπιά και η καλοσύνη της ήταν τόσο μεγάλα που όταν κάποτε
άρχισε μπρος τα μάτια της να γίνεται κατολίσθηση ενός τεράστιου βράχου από
το βουνό προς το χωριό, η άμεση αντίδραση της με προσευχή και επίκληση στο
Αι Γιώργη των Χριστιανών ήταν η αιτία που σταμάτησε το κακό. «Αι Γιώργη
κάμε το θαύμα σου και σώσε το χωριό» ψιθύρισε και αμέσως ο βράχος κόλλησε
αναπάντεχα στο χώμα λες και κάποιο αόρατο χέρι τον ακούμπησε εκεί όπου
βρίσκεται ακόμα και σήμερα Η γυναίκα συγκλονισμένη θεώρησε πως ο Άγιος
άκουσε τη μυστική δέηση της κι έκτοτε πήρε τη μεγάλη απόφαση να χαρίσει όλα
της τα υπάρχοντα και να ζήσει πλέον δίχως πλούτη και μεγαλεία,όμως παρακά-
λεσε τους χωριανούς να της κάμουν μια τελευταία χάρη που θα τους ζητούσε:
Να μεταφέρουν δηλαδή το νερό από την περιοχή της Θρυπτής στα μέσα του
δρόμου που οδηγεί στο Μοναστηράκι για να ξεδιψάζουν οι περαστικοί. Θα ήταν
λέει το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να τους προσφέρει στον αιώνα τον
άπαντα και ίσως να της το λογάριαζε ο Αλλάχ ή ακόμα κι ο Αι Γιώργης στην
άλλη ζωή….Η βρύση αυτή υπήρχε για πολλά-πολλά χρόνια και πράγματι ήταν
μια ανάσα δροσιάς σε όσους ανέβαιναν ή κατέβαιναν το μονοπάτι μέχρι που
αυτοκινητόδρομος που άνοιξε για τη Θρυπτή έκοψε τη σωλήνα του νερού και
δεν επισκευάστηκε ποτέ ξανά.Έτσι το μόνο που απομένει μέχρι σήμερα είναι το
τοπωνύμιο για να θυμίζει μέσα στο θρύλο αλλοτινές εποχές και αλλοτινούς
ανθρώπους.






Κατά μια άλλη εκδοχή η βρύση κατασκευάστηκε με έξοδα της Σήφαινας, που
κατοικούσε στην Επισκοπή και η οποία σύμφωνα με κατοίκους της περιοχής
διέθετε στη Θρυπτή μια μεγάλη έκταση με αμπέλια.Μάλιστα σήμερα υπάρχουν
και απόγονοι της που κατοικούν σε διάφορα σημεία του Νομού μας.Σε αυτή
λοιπόν την βρύση πρόλαβα να ξεδιψάσω και εγώ τόσο την πρώτη φορά όσο και
μερικές άλλες ακόμα αφού πάντα ακολουθούσα όσο ζούσε τον παππού μου τα
καλοκαίρια που ανέβαινε "στ'αόρη".'Ετσι μου γεννήθηκε η ιδέα να βρώ με την
πρώτη ευκαιρία το σημείο ακριβώς που βρισκόταν η ευλογημένη αυτή βρύση
της Σούφαινας.Πολλές πληροφορίες και λεπτομέρειες πήρα από την θεία μου
την Ευαγγελία την πρώτη κόρη του παππού μου.Η θεία μου θυμόταν ότι το δέ-
νδρο που κάτω του βρισκόταν η βρύση που ήταν μια μεγάλη χαρουπία πληρο-
φορία σημαντική γιατί η περιοχή δεν διαθέτει πολλά δένδρα, και επίσης ότι ήταν
περίπου στο σημείο που το μονοπάτι άρχιζε λόγω της ανηφορικής πορείας του
να κάνει στροφές(πορεία ζιγκ-ζακ).Βρέθηκα και πέρσυ το καλοκαίρι στην
περιοχή σε επόμενη πεζοπορία της ομάδας μας όμως μεγάλη χαρουπιά
δεν βρήκα παρά μόνο τρείς μικρότερες σκορπισμένες μακρυά η μία από
την άλλη που η ηλικία  τους δεν πρόδιδε ότι μπορεί να υπήρχαν από τότε που
υπήρχε και η βρύση.Πιθανά η μεγάλη χαρουπιά να είχε καεί στην πυρκαγιά του
1973 που είχε κάψει μεγάλο μέρος της πλαγιάς εκείνης.Επίσης στο σημείο εκείνο
είχε δημιουργηθεί ένα μικρό αλλά βαθύ ρέμα (σε πολλά σημεία είναι ενάμιση
μέτρο) από τα νερά των βροχών του χειμώνα,που κατέβαζε και πολλές πέτρες
από την μεγάλη "χαλατσίδα"(ή σάρα για τους πεζοπόρους) της πλαγιάς εκείνης,
που σε ένα μεγάλο τμήμα είχε παρασύρει και το μονοπάτι. 'Ετσι και λόγω της
έλλειψης χρόνου,επειδή έπρεπε να ακολουθήσω την ομάδα, δεν μπόρεσα να
κάνω πολλά πράγματα για να ανακαλύψω το ακριβές σημείο.





Φέτος και ένω έμεινα για λίγες μέρες στην περιοχή υποσχέθηκα στον εαυτό μου,
μιας και είχα και τον χρόνο, να βρω οπωσδήποτε την "βρύση της Σούφαινας".
Πρωί-πρωί λοιπόν βρέθηκα από το Μοναστηράκι να ανεβαίνω το παλίο μονοπάτι
προς την Θρυπτή. Στο σημείο εκείνο που το είχε παρασύρει η σάρα δεν ακολού-
θησα το τμήμα που ακολουθεί όποιος ανεβαίνει σήμερα,αλλά λίγο δεξιότερα
στη πλαγιά όπου συνάντησα και δυό μικρά κομμάτια που παλιού μονοπατιού
πνιγμένα στους θάμνους.Συνεχίζοντας ακόμα δεξιότερα μετά από λίγο βρέθηκα
μέσα στο χαντάκι που κατεβαίνει από ψηλότερα,και αποφάσισα να το ακολου-
θήσω για λίγο.Δέκα περίπου μέτρα ψηλότερα ανακάλυψα κάτι που αρχικά με
χαροποίησε και με δυσαρέστησε όμως ταυτόχρονα.Βρέθηκα μπροστά σε μια
σκουρισμένη σωλήνα που φαίνοταν να ξεπροβάλει από την δεξιά μεριά του
ρέματος που ήταν αυτό που την έφερε στο φως. Η αρχική χαρά μου μετατράπηκε
μετά από λίγο σε στεναχώρια, όταν φαντάστηκα ότι η βρύση βρισκόταν σε αυτό
το σημείο και την είχε παρασύρει το ρέμα που φάρδαινε όσο προχωρούσε.
Κάθησα τότε δίπλα στην σωλήνα προσπαθώντας να θυμηθώ πως ήταν το
όμορφο εκείνο σημείο που είχα ακτικρύσει όταν είχαμε σταματήσει με τον
παππού μου πριν 35 χρόνια.












Φωτογράφισα την παλιά σκουριασμένη σωλήνα που προεξείχε και κάθησα να
ξεκουραστώ λίγο πριν πάρω τον δρόμο της επιστροφής.Τότε ήταν που παρατή-
ρησα από την άλλη μεριά του ρέματος μαζί με τις πέτρες να αχνοφαίνεται κάτι
σαν ρίζα σκούρου όμως χρώματος και πλησίαζοντας πιο κοντά διαπίστωσα αφού
σκάλισα λίγο ότι ήταν η σωλήνα του νερού που συνέχιζε προς τα κάτω μέσα
στο έδαφος. Βρέθηκα τότε γρήγορα γρήγορα λίγο πιο πάνω από το άλλο τμήμα
της σωλήνας που προεξείχε και προσπάθησα να φτιάξω στην πλαγιά μια νοητή
γραμμή της θαμένης σωλήνας πάνω στην πλαγιά,την οποία βρέθηκα να ακο-
λουθώ σπιθαμή προς σπιθαμή σχεδόν αμέσως. Λίγα μέτρα πιο κάτω βρισκόταν
μερικά μεγάλα βράχια που είχε παρασύρει το νερό και είχαν σταματήσει πάνω
από μια μυρτιά μικρό δένδρο που απλωνόταν και στο έδαφος.Το μάτι μου πήρε
μέσα στην μυρτιά μια πέτρα που σχημάτιζε γωνιά η άκρη της,και "βουτώντας"
μέσα στα κλαδιά για δώ καλύτερα βρίσκομαι μέσα στην γούρνα της βρύσης.
Η χαρά μου ήταν απερίγραπτη.Για μερικές στιγμές έμεινα ακίνητος εκεί να την
κοιτάζω λές και είχα ανακαλύψει κάποιο θησαυρό και με ένα τεράστιο χαμόγελο
να έχει σγηματιστεί στο πρόσωπο μου.Από την θύμηση μου πέρασε τότε και η
πρώτη φορά που μαζί με τον παππού μου είχαμε σταματήσει για να ξεκουρα-
στούν και να ξεδιψάσουν τα γαιδουράκια αλλά και εμείς οι ίδιοι να δροσιστούμε
εκείνο το χάραμα του Αυγούστου.Στη συνέχεια έκανα πέρα τα κλαδιά έβγαλα τις
απαραίτητες φωτογραφίες και τα άφησα πάλι να κρύψουν την γούρνα της βρύσης,
και πήρα το δρόμο της επιστροφής για το Μοναστηράκι.